Միջանցք՝ ոչ, բայց ճանապարհի հարց քննարկվում է, չի բացառվում՝ հենց Մեղրիով. Մհեր Գրիգորյան
Hraparak.am-ը գրում է.
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև տնտեսական և տրանսպորտային ապաշրջափակման հարցերով ստեղծված միջգերատեսչական աշխատանքային խումբն ապրիլ ամսից ի վեր հանդիպում չի ունեցել։ Հանդիպումների շարքն ընդհատվել է՝ կապված սահմանային լարվածության հետ։ Անորոշ է, թե հաջորդ հանդիպումը երբ տեղի կունենա։ Ձևաչափը, հիշեցնենք, եռակողմ է, երրորդ կողմը Ռուսաստանն է։ Այս մասին մեզ հայտնեց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը, որը գլխավորում է մեր կողմից ձևավորված աշխատանքային խումբը։
- Իսկ ապրիլ ամսվա դրությամբ ի՞նչ ունեիք, ո՞ւր էիք հասել։
- Ապրիլ ամսվա դրությամբ դեռևս փորձագիտական մակարդակով քննարկում էինք նախ իրավական կարգավորումները՝ ԱՊՀ նորմատիվ ակտերի շրջանակներում և միջազգային կոնվենցիաների և պայմանագրերի, որոնց Հայաստանը մասնակից է, նաև ենթակառուցվածքների տեխնիկական հնարավորություններն էին քննարկվում։ Այդքանն էր։
- Ե՞րբ է լինելու հաջորդ հանդիպումը։
- Կառավարության ձևավորումից հետո պարզ կլինեն հանդիպումները եւ ամսաթվերը։
- Նիկոլ Փաշինյանի վերընտրվելուց հետո տեսանք, որ հատկապես ադրբեջանցիները շատ էին ուրախացել այդ առիթով, ի՞նչ եք կարծում՝ այն, որ Փաշինյանը նորից մնաց իշխանության, ադրբեջանցիների մոտ նոր ակնկալիքնե՞ր է առաջացրել՝ ախորժակի մեծացման տեսանկյունից, որ մեզնից ավելին պոկեն, ավելին ստանան և դա՝ Նիկոլ Փաշինյանի ու նրա կառավարության վերընտրվելու շնորհիվ։ Ավելին, քան կարելի էր ստանալ մինչև ընտրությունները։
- Դե, իհարկե, չի կարելի նման ընկալում ունենալ, և, իհարկե, Ձեր հարցի մեջ պարունակվում էր մի բան, որն ինձ համար անհասկանալի է․ Դուք ասում եք՝ տեսնում ենք, որ շատ են ուրախացել, ո՞վ է ուրախացել, և ի՞նչ եք տեսնում։
- Ադրբեջանական մամուլում և սոցցանցերում ադրբեջանցիների հրճվանքին չափ ու սահման չկար, իսկ Շուշիում հրավառություն էին անում, երբ Փաշինյանը հաղթել էր ընտրություններում, ադրբեջանցիներն այդ առիթով նույնիսկ շնորհավորում էին միմյանց։
- Ես չեմ կարող ընդհանրապես նման ընկալում և նման բան մեկնաբանել։
- Լավ, այլ կերպ ձևակերպեմ՝ այս ընտրությունները ադրբեջանցիների հետ հարաբերություններում և նրանց ակնկալիքներում որևէ բան փոխե՞լ են։ Ի վերջո, եթե իշխանությունը փոխվել է, հնարավոր է՝ ամեն ինչ այլ հունով ընթանար։
- Ներողություն եմ խնդրում, բայց հարցի հասցեատերը հաստատ ես չեմ։ Դուք խոսում եք ուրախության մասին, ուրախացող հանրությանն էլ երևի պետք է հարցն ուղղել, ես չեմ կարող պատասխանել։
- Բայց, ցավոք կամ բարեբախտաբար, կապ չունեմ այդ ուրախացող հանրության հետ, դրա համար Ձեզ եմ հարցնում։ Ես ուզում եմ հասկանալ՝ Դուք ինչպե՞ս եք տեսնում այս ամենի զարգացումը, քանզի Ալիևն ընտրություններից առաջ ու հետո էլ խոսում էր Սյունիքով միջանցքի տրամադրման մասին և ոչ միայն։
- Ես, օգտվելով առիթից, ուզում եմ ևս մեկ անգամ վստահեցնել և արձանագրել, որ միջանցքային տրամաբանության հարց ես երբևէ չեմ քննարկել, չեմ քննարկում և չեմ էլ քննարկելու, դա ուղղակի բացառված է, և էդ կոնտեքստում որևէ բան մեկնաբանելու կարիք եւ անհրաժեշտություն չեմ տեսնում, որովհետեւ չի լինելու նման բան։ Դա հնարավոր չէ ուղղակի, դա բացառված է։ Եվ, անկախ նրանից, թե ով է ուրախանում, ով է տխրում, միեւնույն է՝ չի լինելու։
- Կներեք, ի՞նչ ասել է՝ միջանցքային տրամաբանություն, ի՞նչ է դա իրենից ներկայացնում։
- Միջանցքային տրամաբանությունը ենթադրում է, որ որևիցե մի հարց, որը կվերաբերի ապաշրջափակման պայմանավորվածություններին կամ հնարավորություններին և որը կենթադրի որևիցե մի սուվերեն հավելյալ իրավունք կամ ծանրաբեռնվածություն, ես բացառում եմ։ Մենք խոսում ենք մեր սուվերեն ենթակառուցվածքների մասին։
- Եթե ավելի պարզ թարգմանենք Ձեր ասածը, կնշանակի, որ եթե ինչ-որ ճանապարհ տրվի, ապա դա չի լինելու որևէ մեկի անմիջական հսկողության ներքո, որևէ մեկը դոմինանտություն չի ունենալու այդ ճանապարհի հարցում։ Ճի՞շտ եմ հասկանում։
- Միանշանակ։ Եվ ոչ թե հսկողության կամ ոչ միայն հսկողության, այլ նաև որևիցե մի արտոնյալ կամ որևիցե մի հատուկ կարգավիճակ։
- Այսինքն՝ ճանապարհ կարող է տրվել, բայց բացառապես երկու կողմից հավասար օգտվելու իրավունքո՞վ։
- Եվ նաեւ մնացած այլ հարեւան երկրների։
- Բայց, ամեն դեպքում, ճանապարհի հարց կարող է քննարկվել կամ քննարկվում է։
- Ապաշրջափակման հարց, այո, մենք քննարկում ենք, և դա նորմալ է, և նման նպատակ ունենք, այո։
- Այսինքն՝ ճանապարհ բացելու նպատակ ունի կառավարությունը, որը կլինի օգտագործման ենթակա Հայաստանի, Ադրբեջանի, գուցե նաև Իրանի և Թուրքիայի կողմից։ Ճի՞շտ եմ հասկանում։
- Ես Թուրքիայի մասով որևէ բան չասացի, դա առանձին քննարկման հարց է։ Բայց էն հարեւան երկրները, որոնք էսօր մեր տարածքով անցնելու հնարավորություն ունեն՝ բեռնափոխադրումների իմաստով՝ մասնավորապես, այո, հաշվի առնվում է նաեւ այդ հնարավորությունը։
- Ո՞ր տարածքով, Սյունիքո՞վ և Սյունիքի հատկապես ո՞ր մասով, Մեղրիի՞ հատվածով։
- Դա արդեն կախված կլինի ենթակառուցվածքների ֆիզիկական հնարավորություններից և արդյունավետությունից։
- Իսկ ի՞նչ նկատի ուներ Վլադիմիր Պուտինը, երբ, շնորհավորելով Նիկոլ Փաշինյանին, ասաց, որ Հայաստանը պետք է պատրաստ լինի ցավոտ լուծումների։ Ի՞նչ ցավոտ լուծում։
- Չեմ կարող մեկնաբանել, կարծում եմ, որ ես չեմ հարցի հասցեատերը։
- Բայց ինքը, շնորհավորելով Փաշինյանին, նաև նրա կառավարությանն է, չէ՞, շնորհավորել, այդ մեսիջը նաև կառավարությանն էր, չէ՞, ուղղված, քանզի այդ լուծումները դուք եք նախապատրաստելու ժողովրդի համար։
- Դե, նորից ուզում եմ կրկնել, որ ես նախ չեմ փնտրում էդ ասածի մեջ ինչ-որ հատուկ բան, երկրորդը՝ կարծում եմ, որ ես չեմ հասցեատերը։
- Հատուկ բան չկա, կա ընդամենը ցավոտ բան։ Ես ուզում եմ հասկանալ՝ այդ ճանապարհի տրամադրումը, օրինակ, կարո՞ղ է ցավոտ լինել հայ ժողովրդի համար։
- Չեմ կարծում։ Եվ չեմ կարծում, որ օրակարգում կա քննարկման առարկա, որը շահավետ չէ կամ շահավետ չի լինի Հայաստանի համար։
- Դուք կարծում եք՝ ցանկացած գործընթաց, լինի դա տարածքների հանձնում, փոխանակում, ճանապարհի տրամադրում, այդ բոլորը փոխշահավե՞տ է լինելու Հայաստանի համար։
- Ես տարածքների հանձնման կամ փոխանակման վերաբերյալ որևէ բան չասացի, և իմ օրակարգում նման բան չկա։ Մեր հարթակում քննարկվում են տրանսպորտային ապաշրջափակման հարցերը, ու ամեն ինչ պետք է անենք, որ շահավետ լինի, ու վստահ ենք, որ շահավետ կլինի։
- Իսկ Տավուշի մարզի մասո՞վ էլ կա տրանսպորտային ապաշրջափակման վերաբերյալ քննարկում։
- Էնտեղ պոտենցիալ երկաթգծային և ավտոմոբիլային կապի հնարավորություն կա, ըստ այդմ՝ այո, օրակարգում կա, բայց ավելի մանրամասն հիմա որևէ բան չեմ կարող ասել։